Mướp đắng là loại quả non, mềm và ăn được, thuộc chi Momordica của một loài dây leo. Mặc dù vị đắng đặc trưng của nó có thể khiến một số người thấy khó chịu, tuy nhiên nó thực sự có thể cải thiện được sức khỏe của chúng ta nhờ chứa đựng các hợp chất phytochemical giúp ngăn ngừa bệnh tật, tăng cường sức khỏe.
Nguồn gốc xuất xứ của mướp đắng
Mướp đắng là loại cây ôn đới/ nhiệt đới, có nguồn gốc từ vùng Đông Nam Á. Giống với các thành viên khác của họ bầu bí thì nó cũng là một loại cây leo mọc rất nhanh, mọc theo hàng lối hoặc leo với thân mỏng có nhiều tua cuốn, đòi hỏi phải có giàn hỗ trợ cho dây leo của chúng.
Vỏ của loại quả này có vị đắng đặc trưng vì có các đường gờ mềm, dọc theo chiều dài cùng với bề mặt xù xì như các viên đá cuội. Tùy vào từng loại cây trồng, vỏ chưa trưởng thành ở chúng có thể sở hữu màu xanh lục nhạt tới xanh đậm và có hình dạng thuôn hoặc bầu dục với đầu nhọn cuối hoa
Ở trong thịt quả có màu trắng cùng với các hạt nhám, bên ngoài hơi giống với hạt bầu có rãnh. Khi trái bắt đầu trưởng thành, chúng dần trở nên cứng hơn, chuyển sang màu vàng, nâu.
Khổ qua là nguyên liệu tuyệt vời của căn bếp
Mướp đắng theo dân gian gọi là khổ qua là loại quả có hàm lượng vitamin A rất cao, đứng đầu danh sách trong số các loại thực phẩm. Chúng có công dụng phòng chống bệnh sốt xuất huyết, bảo vệ cho màng tế bào, phòng chống xơ vữa động mạch, kháng bệnh ung thư và nâng cao sức đề kháng,…
Ngoài ra thì chất glycoside của khổ qua còn có hiệu quả giảm đường trong máu nên có tác dụng điều trị bổ trợ với bệnh đái tháo đường.
Theo Đông y thì mướp đắng có tính hàn cao, tác dụng giúp thanh nhiệt, sáng mắt và giải độc, thích hợp với các triệu chứng nhiệt sinh ra nóng và làm sáng mắt, nhuận tràng cũng như là bổ thận tráng dương…
Mướp đắng – Phương thuốc nam không thể thiếu
Khổ qua thường được sử dụng nhờ những lý do tốt cho sức khỏe. Để có thể nhận được đầy đủ những lợi ích cho sức khỏe thì hãy cùng tìm và nấu mướp thường xuyên. Và dưới đây là các lợi ích về sức khỏe hàng đầu của loại quả này.
Hỗ trợ điều trị các bệnh về tiểu đường loại 2 trở xuống
Theo một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng mướp đắng giúp làm giảm lượng đường trong máu thông qua việc gia tăng chuyển hóa glucose. Vì vậy, hãy uống một cốc sinh tố của chúng mỗi ngày.
Thử theo công thức này để nhận được đầy đủ nhất về lợi ích của trái cây. Đối với bất kỳ sự thay đổi nào với chế độ ăn uống của mình, hãy tham khảo thêm ý kiến của các bác sĩ.
Ngừng sử dụng mướp đắng nếu như bạn đang bị đau bụng hay tiêu chảy hoặc sốt. Theo dõi đúng lượng đường trong máu thường xuyên và điều chỉnh thuốc uống khi cần thiết cùng với sự hỗ trợ của bác sĩ.
Mướp đắng chữa trị sỏi thận
Sỏi thận là một căn bệnh có tình trạng bệnh lý nghiêm trọng. Trái mướp này có vị đắng sẽ hữu ích trong việc loại bỏ các viên sỏi thận thông qua quá trình phá vỡ chúng một cách tự nhiên. Loại trái này giúp làm giảm nồng độ axit tạo ra sỏi thận gây đau đớn cho con người.
Hòa bột đã xay nhuyễn với nước lọc để tạo thành một loại trà tốt cho sức khỏe. Loại trà này thường có hương vị dịu nhẹ hấp dẫn và bất ngờ hơn là không cần phải làm ngọt.
Lợi ích cho da
Thực phẩm và đồ uống từ mướp đắng vô cùng có lợi cho da. Dùng thường xuyên chúng được cho là có tác dụng “làm sáng da”, hữu ích tốt trong việc điều trị mụn trứng cá và bệnh vẩy nến, chàm.
Hãy thử ăn canh của trái mướp vị đắng này để giảm được triệu chứng ở bất kỳ tình trạng da nào hoặc để sở hữu làn da đẹp hơn. Một lợi ích nữa là chúng có tác dụng làm sạch máu rất hiệu quả.
Giảm cân
Giống như các loại thực vật khác, mướp đắng cực kỳ vô cùng ít calo, có thể tạo được cảm giác no lâu nên có thể trở thành một thực phẩm giảm cân hiệu quả.
Các đặc tính được hỗ trợ chống lại loại bệnh tiểu đường tuýp II cũng giúp cho quá trình giảm cân và duy trì sức khỏe..
Mướp đắng liệu có dễ sử dụng không?
Mặc dù có vị đắng nhưng lại rất dịu nhẹ, mát và tốt cho sức khỏe. Giá trị dinh dưỡng bên trong của chúng khác nhau tùy thuộc bạn sử dụng phần nào của cây và nó được chế biến chín, sống khác nhau.
Mướp đắng giúp làm hạ huyết áp đột ngột nên những người có tiền sử thiếu máu, huyết áp thấp thì không nên ăn quá nhiều vì dễ gây chóng mặt. Tuy khổ qua có nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe, tuy nhiên với trẻ em còn nhỏ, có hệ tiêu hóa chưa hoàn chỉnh nên là khi ăn khổ qua dễ đầy bụng, khó tiêu hóa.
Một nghiên cứu nữa cho thấy khổ qua chứa nhiều protein có hoạt tính làm giảm đi khả năng thụ thai cũng như là giảm lượng tinh trùng. Nếu ăn quá nhiều sẽ ảnh hưởng đến khả năng mang thai của người mẹ.
Ngoài ra thì phụ nữ mang thai theo khuyến cáo tuyệt đối không nên sử dụng khổ qua. Bởi mướp đắng chứa nhiều chất làm kích thích tới cổ tử cung, dễ gây co bóp xuất huyết và làm gia tăng nguy cơ sẩy thai.
Mướp đắng là “thuốc độc” khi sử dụng không đúng cách
Khổ qua là loại qua tuy thanh mát nhưng khi kết hợp chúng với các loại thức ăn khác có thể tạo ra kịch độc ảnh hưởng nguy hiểm tới sức khỏe con người. Ngoài ra thì một số bệnh tật bên trong lẫn ngoài cơ thể người cũng nên tránh sử dụng loại quả này như sau:
Những người bị bệnh huyết áp thấp hay hạ đường huyết
Mướp đắng có thể làm giảm đường huyết, thanh nhiệt, thế nhưng lại hoàn toàn không có lợi cho tim mạch, bởi vậy những người bị bệnh hạ đường huyết, huyết áp thấp không nên sử dụng, kể cả người có huyết áp lẫn đường huyết bình thường cũng không nên ăn quá nhiều.
Những người bị thiếu canxi
Axit oxalic chứa trong khổ qua gây cản cơ thể hấp thu canxi. Người bình thường trước khi sử dụng nên luộc khổ qua trước để loại bỏ bớt đi vị đắng và axit oxalic, điều này có lợi hơn cho cơ thể hấp thu canxi trong loại thức ăn này. Những người bị thiếu canxi tốt nhất nên tránh ăn hoặc hạn chế ăn khổ qua.
Phụ nữ đang trong quá trình bầu hoặc đang cho con bú
Mướp đắng là loại quả có thể gây co thắt tử cung, xuất huyết và làm hư hại thai. Ngoài ra thì chúng còn gây kích thích tử cung rồi có thể dẫn đến sinh non.
Phụ nữ mới sinh con đang cho con bú cũng không nên ăn khổ qua vì một số thành phần không tốt có thể truyền qua sữa mẹ.
Không kết hợp khổ qua chung với tôm
Mướp đắng là loại thức ăn tốt cho sức khỏe cùng với hàm lượng vitamin C cao tuy nhiên thì khổ qua có một vị đắng đặc trưng còn con tôm thì lại mang đến vị ngọt thanh.
Khi kết hợp với sản phẩm có vỏ cứng như tôm, loại động vật này có chứa nhiều hợp chất Asen mang hóa trị 5 nhanh chóng chuyển hóa thành Asen hóa trị 3 thạch tín. Và thạch tín là 1 chất độc, khi gặp vitamin C cực nguy hiểm cho sức khỏe người dùng nếu tiêu thụ.
Mướp đắng rất kỵ trà xanh
Ăn bữa cơm khổ qua xong uống trà là một thói quen của rất nhiều người Việt chúng ta. Tuy nhiên, đối với khổ qua thì nếu uống trà xanh ngay sau khi ăn thì sẽ gây ra tổn hại đến dạ dày. Các bạn hãy đợi một vài tiếng đồng hồ sau khi ăn rồi mới uống trà.
Không ăn khổ qua chung với sườn heo chiên
Khổ qua với sườn heo chiên khi hấp thụ vào cơ thể dễ tạo ra chất Canxi Oxalate, chất này làm ngăn cản sự hấp thu canxi cho cơ thể bạn. Do đó, đừng ăn kết hợp khổ qua với sườn heo chiên cùng lúc dù cho có chế biến thành 2 món ăn riêng biệt hay nấu chung đi nữa.
Các món ngon khi chế biến kết hợp với khổ qua
Các món ăn liên quan tới khổ qua thì vô số kể, cùng chúng tôi điểm danh vài món đặc trưng như sau:
Canh mướp đắng nhồi thịt heo với mộc nhĩ
Không chỉ xuất hiện ở mỗi bữa cơm hằng ngày mà canh khổ qua nhồi thịt thơm ngon, bổ dưỡng còn được người dân Việt ưu ái góp mặt trong mâm cơm Tết của con người miền Nam.
Khổ qua có thể được cắt thành khúc vừa ăn hay là để nguyên trái, sau đó sử dụng phần thịt băm đã được tẩm gia nhồi vào trong làm nhân. Hầm đến khi nào chúng được mềm, thơm có vị ngọt của thịt làm lấn át đi cái đắng của mướp khi đó nước dùng có vị thơm và ngon hơn nhiều.
Mướp đắng xào với thịt bò
Thêm phần dinh dưỡng vô cùng lớn cho cơ thể chúng ta với món mướp đắng xào chung với thịt bò. Đây chính là một món ăn, với sự kết hợp các nguyên liệu tuyệt vời vừa bổ sung dinh dưỡng, vừa ngọt thịt khiến ai ai cũng phải thích món này.
Thịt bò phải xào vừa chín tới, thịt sẽ mềm mà không hề bị dai. Hơn nữa, chất ngọt trong thịt bò giúp cho mướp đắng thêm ngon hơn bình thường nhiều. Món xào ăn ngon nhất khi chúng còn nóng và ăn chung với cơm, bí kíp ăn uống không thể bỏ qua.
Mướp đắng nhồi với đậu hũ chay
Để giúp bữa cơm chay thêm phần đặc sắc thì mướp đắng nhồi đậu hũ kho chay sẽ là một lựa chọn hoàn hảo, tuyệt vời cho cả bạn và gia đình.
Đậu hũ giã nhuyễn và trộn đều cùng với nấm mèo hoặc cà rốt và gia vị cho vừa ăn. Sau đó thì sẽ nhồi đậu vào từng khoanh khổ qua rồi đem kho chúng cho đến khi chín mềm. Đây chắc chắn là một món vừa ngon miệng, vừa đơn giản mà bạn nên thử cho bản thân và gia đình vào những ngày ăn chay sắp tới để chiêu đãi họ.
Kết luận
Là một loại trái cây nhiệt đới nên mướp đắng có hàm lượng calo rất thấp và có chứa nhiều chất xơ có lợi. Ngoài ra thì còn phản tác dụng khi được kết hợp với một vài loại thức ăn khác. Chính vì vậy bài viết này đã giúp bạn hiểu sâu, rộng và đầy đủ hơn về mướp đắng cho bạn đọc tìm hiểu.