Bông cải xanh được nhiều người biết đến với cái tên súp lơ xanh, được nhiều người ưa chuộng bởi nó có hàm lượng dinh dưỡng cao, calo thấp, phù hợp với mọi đối tượng, kể cả người ăn kiêng. Loại rau xanh này rất hợp với các món xào, luộc, mang lại bữa ăn ngon miệng cho mọi người. Vậy cụ thể nó có công dụng thần kỳ nào, hãy cùng bật mí qua bài viết dưới đây.
Thông tin chung về bông cải xanh
Bông cải xanh là tên mà người dân tại miền Nam hay gọi. Tại miền Bắc, nó được gọi là súp lơ xanh để phân biệt với loại súp lơ trắng đã có trước đó. Loại rau này có tên quốc tế là Brassica Oleracea, trong tiếng Anh, nó được gọi là Cauliflower thuộc họ rau cải. Được biết, nguồn gốc của súp lơ xanh bắt nguồn từ bờ biển Địa Trung Hải, được du nhập vào khu vực Bắc Mỹ và dần lan rộng sang Anh, Châu Á, Châu Âu.
Phân loại súp lơ xanh
Súp lơ xanh hiện nay được trồng theo dạng trang trại, được chia thành nhiều loại. Mỗi loại lại có một đặc điểm khác nhau, nếu không phải người chuyên trong ngành thì khó mà nhận ra được. Loại bông cải xanh đang được trồng và bán tại Việt Nam là loại nguyên bản nhất.
- Súp lơ chồi tía: Có độ phát triển chậm, hợp với khí hậu mùa đông khắc nghiệt, có chồi mọc lên ngả màu tía.
- Súp lơ Sicilian tía: có hoa ngả màu tía nhạt.
- Súp lơ chồi xanh: được trồng đầu tiên tại vùng Calabria, là loại phổ biến tại Việt Nam và trên thế giới hiện nay.
Đặc điểm về mặt thực vật học
Tìm hiểu kỹ hơn về loại bông cải xanh này sẽ thấy được những điều thú vị của nó mà trước giờ có thể bạn chưa từng biết đến. Một số đặc điểm nổi bật của súp lơ xanh là:
- Rễ là rễ chùm, có sự phân nhánh và tiếp tục cắm sâu xuống dưới đất khi súp lơ phát triển. Rễ của súp lơ xanh chịu hạn khá kém nên thường xuyên phải tưới nước.
- Lá súp lơ to, rộng, bên trên có lớp phấn sáp để bảo vệ lá, lá có xẻ thùy.
- Hoa: hoa súp lơ xanh tập trung thành từng chùm, ban đầu nó sẽ trồi lên từ thân chính của cây, sau đó chia nhánh.
- Súp lơ phù hợp với vùng có khí hậu mát mẻ, từ 18 – 25 độ C là hợp lý cho cây phát triển.
Lợi ích khi ăn bông cải xanh
Chắc hẳn bạn cũng đã từng được thưởng thức một vài món ăn với sự góp mặt của bông cải rồi. Chưa bàn đến lợi ích về mặt sức khỏe, có thể thấy súp lơ xanh từ lâu đã trở thành sự lựa chọn của nhiều người trong bữa cơm gia đình. Nó có thể chế biến thành nhiều món, với mỗi món ăn nó lại phát huy một công dụng khác.
Thành phần dinh dưỡng mà súp lơ xanh có
Theo nhiều nghiên cứu, súp lơ xanh có rất nhiều chất dinh dưỡng, trong đó phải kể đến như: 90% nước, 3% protein, 7% carbs, trong 90gram bông cải sẽ có 31 calo. Số lượng calo như vậy là vừa đủ, hoàn toàn không có chất béo.
Trong 7% carbs sẽ có chất xơ và đường, ví dụ như fructose, glucose và sucrose, lactose và maltose. Chất xơ có trong bông cải xanh cũng rất có lợi cho sức khỏe, với các chức năng như hỗ trợ đường tiêu hóa khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc các căn bệnh như máu nhiễm mỡ, gout,…
Trong súp lơ xanh còn có protein với hàm lượng cao, các loại vitamin khác nhau như vitamin C, vitamin K1, B9. Những loại vitamin này giúp cho làn da trở nên khỏe mạnh, thúc đẩy hệ miễn dịch, tăng sức khỏe cho xương. Đặc biệt vitamin B9 rất tốt cho phụ nữ trong thai kỳ. Kali, mangan và sắt cũng được tìm thấy trong bông cải xanh.
Bông cải xanh và công dụng cho sức khỏe
Loại rau xanh này có khả năng giúp cơ thể chống nhiều loại bệnh khác nhau, cũng có thể hỗ trợ người bệnh điều trị các bệnh liên quan đến túi mật, polyp, giảm thị lực,… Đầu tiên phải nhắc đến công dụng đỉnh cao nhất, đó là ngăn ngừa ung thư rất tốt. Được biết, trong súp lơ xanh, có nhiều hợp chất có thể chống lại các tế bào xấu trong cơ thể. Nhờ vậy mà người dùng sẽ giảm đáng kể nguy cơ bị ung thư phổi, ung thư vú hay ung thư tuyến tụy, dạ dày.
Bông cải xanh có chứa isothiocyanates giúp giảm men gan, giảm stress và tăng cường cho hệ thống miễn dịch. Các chất trong súp lơ xanh còn giúp giảm cholesterol, ngăn không cho cơ thể tái sử dụng lại các axit mật, cũng giúp điều hòa quá trình chuyển đổi cholesterol được ổn định, giảm nguy cơ bị polyp túi mật. Súp lơ xanh cũng sẽ góp phần bảo vệ hệ thống tim mạch của người dùng.
Cuối cùng là công dụng dành cho đôi mắt. Các chất lutein và zeaxanthin có trong súp lơ sẽ giúp mắt sáng hơn, tránh trường hợp mắt bị rối loạn khi đến tuổi già. Súp lơ cũng cung cấp vitamin A cho mỗi bữa ăn.
Bông cải xanh ăn bao nhiêu là đủ
Thông thường, mỗi lần mua súp lơ xanh sẽ mua theo từng bắp với các kích cỡ to nhỏ khác nhau. Được biết, trong 90gram súp lơ xanh sẽ có 31 calo. Đặc biệt, súp lơ lại là món rau có khả năng giúp người dùng có cảm giác no lâu. Vì vậy bạn hoàn toàn có thể ăn súp lơ xanh mỗi ngày với một lượng vừa đủ. Nó sẽ không gây tăng cân, béo hay khó tiêu mà ngược lại còn hỗ trợ thực đơn ăn kiêng vô cùng tốt.
Với một gia đình 4 người, một bữa ăn sử dụng hết một bông súp lơ xanh là hợp lý. Nếu bạn dự định ăn súp lơ xanh mỗi ngày để giảm cân thì nên chia 1 bắp súp lơ ra thành nhiều phần, mỗi lần ăn một phần nhỏ bằng nắm tay là đủ. Tuy nhiên, cũng nên ăn cách ngày ra để đảm bảo dạ dày được nghỉ ngơi và tiếp nhận các dưỡng chất khác.
Tác hại khi ăn quá nhiều súp lơ xanh
Mặc dù bông cải xanh không gây béo nhưng nếu ăn với lượng quá nhiều trong nhiều ngày sẽ dẫn đến tình trạng khó lường cho cơ thể. Từ xa xưa, ông cha đã có câu “cái gì nhiều quá sẽ không tốt”, với súp lơ xanh cũng vậy.
Một số tác hại cụ thể
Suy tuyến giáp: Đây là tác hại đầu tiên nếu sử dụng súp lơ xanh dài ngày mà không dùng thêm các thực phẩm khác. Tuyến giáp của người cần có iod, tạo ra những loại hormone cần thiết cho cơ thể, nhưng súp lơ xanh lại chứa thiocyanates là một loại chất gây cản trở quá trình đó. Nó sẽ khiến tuyến giáp bị rối loạn, tuy nhiên chỉ khi bạn ăn quá nhiều thì mới diễn ra tình trạng này.
Đau dạ dày: Được biết, trong bông cải xanh có chứa nhiều chất xơ, ăn quá nhiều sẽ gây chướng khí, đặc biệt là lúc ăn sống súp lơ xanh, khiến dạ dày bị đau. Người đau dạ dày vẫn có thể ăn một lượng súp lơ vừa đủ, miễn là nấu chín.
Những đối tượng không nên ăn súp lơ
Theo những gì đã chỉ ra ở trên, súp lơ chứa một hàm lượng vitamin C rất cao, vì vậy khuyến cáo mẹ bầu không nên ăn quá nhiều súp lơ để bảo vệ bào thai phát triển tốt. Nếu ăn có thể cách ngày hoặc cách tuần là tốt nhất. Người đau dạ dày cũng không nên ăn nhiều súp lơ xanh bởi nó sẽ gây đầy bụng, khó chịu.
Trẻ em sơ sinh không nên cho ăn bông cải xanh sớm, nên cho bé ăn từ khoảng 1 tuổi trở đi để bé tập ăn dặm. Khi ăn lần đầu, chỉ cho bé ăn một chút ít để đo lường phản ứng cơ thể của bé.
Hiện nay có một số thông tin nói rằng mẹ bầu sau khi sinh xong nếu ăn súp lơ xanh sẽ bị tắc sữa. Đó là lời truyền tai từ những trường hợp đã mắc phải, tuy nhiên xét về góc độ khoa học thì chưa có bất kỳ nghiên cứu rõ ràng nào về vấn đề này. Do đó, điều mà người tiêu dùng có thể làm chính là ăn một lượng vừa đủ, phù hợp với trạng thái sức khỏe của chính mình.
So sánh bông cải xanh và bông cải trắng
Súp lơ xanh và súp lơ trắng đều thuộc chung họ cải, vì vậy những dưỡng chất mà chúng chứa đựng đều gần giống nhau. Các lợi ích cũng như chất dinh dưỡng của súp lơ xanh đều đã thể hiện phía trên, vì vậy hãy cùng xem xét các thành phần dinh dưỡng của súp lơ trắng.
Súp lơ trắng có chất gì không?
Cũng như súp lơ xanh, súp lơ trắng chứa hàm lượng vitamin C, K, Canxi, Axit Folic, Kali và cả chất xơ. Nó cũng có khả năng giúp ngăn chặn nguy cơ bị ung thư và giúp giảm tốc độ lão hóa.
So sánh với bông cải xanh, súp lơ trắng có lượng calo ít hơn, vì vậy nó cũng thích hợp với người giảm cân, tuy nhiên lượng calo ít nên số lượng ăn vào lại buộc phải nhiều hơn để đảm bảo năng lượng cho cơ thể.
Xét về hương vị, súp lơ trắng không cứng và bị lợn cợn hạt xanh như súp lơ trắng. Phần màu trắng của nó xốp, mềm và thơm ngon hơn. Tuy nhiên do kết cấu khác nhau mà súp lơ trắng dễ bị rơi vụn ra trong lúc chế biến.
Loại nào cung cấp nhiều chất hơn?
Theo nghiên cứu, súp lơ xanh có lượng dưỡng chất nhiều hơn hẳn, với các chỉ số về hàm lượng cao hơn. Từ vitamin, canxi đến chất xơ đều nhiều hơn súp lơ trắng. Dù vậy, chúng đều có những chất rất tốt như folate, manga, protein. Bên cạnh đó, loại thực phẩm này lại khá quen thuộc và thơm ngon, dễ chế biến.
Nếu bạn đang giảm cân thì nên chọn bông cải xanh, bởi lượng calo mà nó cung cấp là vừa đủ để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Nếu chỉ chọn một món thêm vào thực đơn bữa ăn thì súp lơ trắng hay xanh đều được.
Cả hai loại súp lơ xanh và trắng đều có cách chế biến giống nhau. Bởi chúng là một loại rau không có vị nhiều, chủ yếu các gia vị sẽ ngấm vào trong quá trình nấu ăn. Các món như súp lơ xào thịt bò, súp lơ luộc, súp lơ xào hành tây là sự lựa chọn tốt nhất cho bữa ăn của bạn. Lưu ý là súp lơ xanh trồng vào mùa lạnh, nên khi mua súp lơ xanh vào tầm tháng 5 – tháng 9 thì nên ngâm muối kỹ bởi nó đã được phun thuốc.
Kết luận
Như vậy, toàn bộ thông tin về bông cải xanh đã được “khai quật” trong bài viết trên. Mong rằng những thông tin bổ ích này sẽ giúp bạn có thêm sự lựa chọn về thực phẩm cho bản thân cũng như người thân, bạn bè.
