Bí ngô từ lâu đã là một loại thực phẩm có mặt trong hầu hết các mâm cơm của gia đình Việt, với cách chế biến đơn giản là có ngay một món ăn ngon. Dưới đây là những thông tin xoay quanh loại thực phẩm đầy chất dinh dưỡng này, hãy cùng theo dõi để tích lũy cho mình những kiến thức hay nhé.
Bí ngô thuộc giống nông sản nào?
Bí ngô hay còn được gọi với tên gọi khác là bí đỏ, bí rợ là một loại cây dây thuộc chi Cucurbita, họ bầu bí. Nguồn gốc của bí đỏ hiện nay vẫn chưa xác định được, tuy nhiên nhiều người cho rằng nó có nguồn gốc ở Bắc Mỹ. Một bằng chứng cho thấy các hạt bí đỏ có trong niên đại từ 7000 đến 5500 trước Công nguyên được tìm thấy ở Mexico.
Ở Việt Nam hiện nay, các loài bí ngô, bí đỏ đều là các cây trồng quen thuộc từ Bắc vào Nam, cây được trồng quanh năm, thích nghi tốt với điều kiện khí hậu nhiệt đới nóng và ẩm, nhiệt độ từ 18 – 25 độ C. Cây cũng được đưa lên trồng ở vùng núi cao vào vụ xuân hè, nhiệt độ từ 18 – 22 độ C, chủ yếu là lấy ngọn và lá non, còn trồng ở vùng đồng bằng hoặc vùng thấp hơn thì có thể vừa lấy lá, vừa lấy quả.
Đặc điểm hình dáng của bí ngô
Cây bí ngô là cây thảo, chỉ sống một năm, thân cây có lớp lông dày được bao quanh ở phía ngoài, gồm nhiều canh và đa phần các đốt thường có rễ, lá có cuống dài với kích thước khoảng 8 – 20 cm. Phiến lá khá mềm mại, nhiều lông phủ ở 2 mặt lá, về phía mép lá có răng cưa, tua cuốn phân nhánh.
Hoa của bí ngô được xem là phần tinh túy nhất trên cây, hoa có màu vàng, đơn tính, hoa đực có đế hoa ngắn, đài loe rộng có dạng thùy dải, có 5 thùy rộng ở tràng hoa, còn hoa cái có lá đài dạng tròn, hơi dài. Hoa của cây bí đỏ có thể sử dụng để chế biến thành các món ăn, không chỉ ăn ngon mà còn có thể dùng như một vị thuốc quý.
Quả bí ngô có cùi khá to và dày, ở giữa rỗng với đa dạng các hình thù khác nhau như: Hình tròn dài, hình dẹt, có rãnh,… Vỏ của quả bí đỏ ở phía ngoài nhăn, ở giữa vỏ bí có màu vàng cam, cuống của quả ngay tại chỗ tiếp giáp với quả có rãnh, loe rộng dần. Bên trong bí có chứa nhiều hạt, hạt của quả bí đỏ có màu trắng.
Giá trị dinh dưỡng có trong quả bí ngô
Thành phần dinh dưỡng của quả bí ngô rất cao, trong quả bí đỏ có chứa sắt, photpho, kali, protein thực vật, nước, gluxit, các axit béo linoleic và các vitamin C, B1, B2, PP, B5, B6,… Vì vậy ăn bí đỏ rất tốt cho não bộ, giúp tim khỏe, mắt sáng, giấc của ngon hơn, hỗ trợ chăm sóc da,…
Quả bí đỏ thông thường sẽ chứa từ 85 – 91% nước, chất béo 0,1 – 0,5g, chất đường bột từ 3,3 – 11g, chất xơ chứa khoảng 3g, vitamin A chứa 245%, vitamin C 19%, Kali 16%, Đồng 11%, Mangan 11%, Vitamin B2 11%, Vitamin E 10%, sắt 8%,…ngoài ra còn chứa một lượng nhỏ các chất như magie, photpho, kẽm,…
Có thể tìm mua bí ngô ở đâu?
Hiện nay, bí đỏ là một loại thực phẩm thông dụng, có thể mua ở bất kỳ nơi đâu như: Siêu thị, cửa hàng nông sản, chợ, cửa hàng tiện lợi,… Tuy nhiên để có được thực phẩm sạch và an toàn, nên chọn mua ở những nơi uy tín, giá bí đỏ hiện nay giao động trên thị trường từ 20 – 35 ngàn đồng/kg.
Mặc dù được bày bán ở rất nhiều nơi nhưng mua bí đỏ ở đâu vẫn là câu hỏi băn khoăn của nhiều người. Mọi người có thể tìm mua bí đỏ ở nông sản Dũng Hà, thực phẩm Đồng Xanh chuyên cung cấp nông sản tươi, sạch với giá tốt nhất ở tại Sài Gòn và Hà Nội, có thể tìm đến tận nơi để mua thông qua 1 số địa chỉ sau:
- Địa điểm 1: 11 Kim Đồng, phường Giáp Bát, quận Hoàng Mai, Hà Nội.
- Địa điểm 2: A11, ngõ 100, đường Trung Kính, Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội.
- Địa điểm 3: Số 2/B, khu phố 3, đường Trung Mỹ Tây 13, quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh.
Các món ngon chế biến từ bí ngô
Bí ngô là nguyên liệu được dùng để chế biến ra vô số món ăn ngon, cùng điểm qua một số món ăn hấp dẫn được làm từ bí đỏ ngay bên dưới đây nhé.
Canh bí ngô
Canh bí đỏ nấu với thịt bằm là một món ăn quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày, với món ăn này bạn có thể tha hồ kết hợp bí đỏ với các nguyên liệu như: Sườn heo, tôm tươi, thịt bằm, xương ống, giò heo,… Khi nấu canh chín chỉ cần cho thêm một ít ngò gai, hành lá để cho món canh thêm thơm ngon và hấp dẫn hơn.
Tô canh bí đỏ có màu cam vô cùng bắt mắt, ăn kèm với phần nước dùng đậm đà, có độ ngọt thanh vừa phải, bí đỏ mềm mềm, beo béo quyện cùng với các nguyên liệu tươi ngon khác, tạo nên một tổng thể hương vị tuyệt vời.
Súp bí đỏ
Chỉ cần một vài nguyên liệu đơn giản như: Bí đỏ, hành tây, tỏi, nước xương, bơ, cần tây. Đầu tiên phải đem các nguyên liệu đi sơ chế, cắt bí ngô thành những miếng nhỏ, hành tây sẽ được cắt hạt lựu, tỏi băm nhuyễn.
Cho bơ vào nồi đun chảy, sau đó cho hành tây, tỏi, cần tây vào đảo đều lên cho thơm, tiếp đến cho bí vào xào sơ, thêm một lượng nước hầm xương vừa đủ vào, nấu lửa nhỏ cho tới khi bí đỏ chín nhừ. Khi bí chín cho vào máy xay nhuyễn, sau đó cho bí vào nồi và đun thêm vài phút.
Nếu như súp bí đỏ hơi đặc bạn có thể cho thêm nước hầm xương và nêm lại gia vị. Còn trong trường hợp súp hơi loãng, nên mở nắp cho nước được bay hơi, đến khi phù hợp với sở thích của mọi người thì tắt bếp, múc ra chén là đã có thể thưởng thức ngay.
Súp bí đỏ với màu cam thật bắt mắt, sánh sệt vừa phải, hương vị đậm đà, bùi bùi, ngọt ngọt, béo béo tất cả được hòa quyện với nhau. Còn chần chờ gì nữa mà không nhanh tay lưu lại công thức nấu súp bí đỏ này.
Bí ngô chưng óc heo
Óc heo là một nguyên liệu bổ dưỡng, để bữa ăn có phần thêm đặc sắc, hãy trổ tài với món óc heo chưng bí đỏ này nhé. Với nguyên liệu chính là óc heo, bí đỏ, cần chuẩn bị thêm các nguyên liệu khác như: Hành tím, tiêu, ớt hiểm,… rồi tiến hành sơ chế và hấp cách thủy 30 – 40 phút. Óc heo mềm mềm, beo béo quyện với bí đỏ ngọt bùi thật là khó cưỡng.
Chè bí đỏ
Một số nguyên liệu cơ bản cần dùng cho món chè bí đỏ: Bí đỏ, đậu xanh, đường, muối, nếp, nước cốt dừa, bột năng,… Đầu tiên ta tiến hành sơ chế bí đỏ và cắt khối vuông vừa ăn, nếp và đậu xanh vo và ngâm trong vòng 1 tiếng. Sau đó cho nước nôi, nếp và đậu nấu cho mềm và cho bí đỏ vào, nấu đến khi bí mềm và cho lượng đường phù hợp với khẩu vị của các bạn.
Hương vị ngọt thanh, bí đỏ và đậu xanh bùi bùi, béo béo ăn cùng với nước cốt dừa ngọt, ngậy, làm tăng thêm hương vị của món ăn. Chè bí đỏ có thể ngon hơn khi thưởng thức lạnh, vì vậy khi ăn có thể cho đá vào ăn cùng.
Các loại bí đỏ
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều giống bí ngô khác nhau, được người tiêu dùng lựa chọn nhiều. Tùy vào mục đích khác nhau sẽ chọn những quả bí có đặc điểm khác nhau, nhằm cho ra những món ăn phù hợp với sở thích của gia đình. Dưới đây là các loại bí ngô được ưa chuộng trên thị trường hiện nay.
Bí ngô hạt đậu
Bí ngô hạt đậu còn gọi với tên gọi khác là bí hồ lô, giống bí này sẽ cho ra quả bí nhỏ, có trọng lượng trung bình từ 0,8 – 1,2 kg/quả, có ruột đặc, ít hạt, quả có màu vàng cam, ăn bở và ngọt. Đặc biệt là giống bí đỏ này thích hợp với nhiều loại thời tiết, có thể trồng nhiều vụ trong năm, thời gian sinh trưởng của vụ đông là từ 75 – 80 ngày, vụ xuân từ 100 – 110 ngày.
Bí đỏ Nhật
Bí ngô Nhật có xuất xứ tại Bắc Mỹ, được tìm thấy ở Mexico, được người Nhật ưa chuộng vì vậy có tên là bí đỏ Nhật. Ở Việt Nam, giống bí này được trồng nhiều tại các trang trại ở Đà Lạt.
Bí đỏ nhật có màu da xanh đậm, hình tròn dẹt, có kích cỡ vừa từ 400 – 500g, bên ngoài chia thành từng múi. Ruột của bí đỏ Nhật có màu vàng sáng không có màu cam đậm như bí đỏ Việt Nam, thịt quả dày, chắc, không bị vỡ, béo và ngọt thơm.
Bí đỏ bao tử
Bí ngô bao tử hay còn được gọi là bí nụ, nụ bí bao tử, người ta thường thu hoạch bí ngô non từ lúc cuống vẫn còn chưa rụng hoa nên có tên gọi là nụ bí bao tử. Quả nhỏ chỉ bằng khoảng 2 đầu ngón tay, giống bí này cũng thuộc họ bầu bí, thuộc chi Cucurbita. Khi phát triển cây thường bò trên mặt đất hoặc giàn leo, có nhiều tua cuốn, có lớp lông trắng mỏng bên ngoài.
Loại quả này được sử dụng rộng rãi trên khắp đất nước, dùng để chế biến nhiều món ăn ngon. Vì bí nụ non được kế thừa gần như là tất cả các chất dinh dưỡng trong bí ngô già, nên chứa rất nhiều chất dinh dưỡng như sắt, vitamin, muối khoáng, các hợp chất hữu cơ, chất xơ,…
Bí ngô tròn
Bí đỏ tròn có hình dáng quả tròn, có thể tròn dẹt hoặc tròn theo dạng hình cầu, loại tròn dẹt thường có vỏ ngoài hình thành thành các múi, khía, vỏ cứng. Ngày trước, bí đỏ tròn được trồng rất phổ biến, tuy nhiên sau này có một số giống bí mới cho năng suất cao hơn, thời gian thu hoạch bí ngô cũng nhanh hơn nên bí đỏ tròn ít được trồng và bày bán trên thị trường.
Bí đỏ siêu ngọn
Bí ngô ngoài trồng để lấy quả còn có thể lai tạo giống để trông chuyên lấy ngọn, khi trồng loại bí đỏ lấy ngọn cây sẽ cho ra rất nhiều nhánh, các nhánh to và chắc cho năng suất ngọn cao. Ngọn bí đỏ là một món ăn được nhiều người yêu thích vì chứa hàm lượng dinh dưỡng cao và có nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe.
Kết luận
Bài viết trên đã cung cấp cho mọi người mọi thông tin, kiến thức liên quan đến lợi ích, thành phần dinh dưỡng, các món ăn được chế biến từ bí ngô. Còn chần chờ gì nữa mà không thực hiện ngay các công thức trên để mang lại cho gia đình bạn một món ăn ngon nhưng không kém phần bổ dưỡng.
